U Marseju, u Francuskoj, 9. oktobra 1934. godine dogodio se atentat na kralja Aleksandra od Jugoslavije i ministra spoljnih poslova Francuske Luja Bartua.
Film ’Pucnji u Marseju’ prati sudski proces teroristima koji su bili saučesnici atentatora Vlade Georgijeva Černozemskog, glavnog atentatora.
Kroz rekonstrukciju i dramatizaciju pravog procesa, ali i kroz ono što je izostavljeno tokom suđenja, ispričana je sudska drama najbliža istini o samom suđenju ali i epilogu po evropski mir.
Ova filmska priča otvara čitav niz pitanja o društveno – političkim događajima u tom turbulentnom istorijskom periodu, među kojima su: Da li je, zapravo, Drugi svetski rat počeo u Marseju tog 9. oktobra 1934. godine pucnjima na kralja Aleksandra i ministra Bartua? Da li bi Evropa i svet bili drugačiji da je sprečen atentat za koji su svi znali da se sprema?
Od samog suđenja očekivalo se mnogo, a prvenstveno da se otkrije ko je zapravo stajao iza ubistva, ko je naručilac. Trojica terorista, Zvonimir Pospišil, Mijo Kralj i Ivan Rajić optuženi su za saučesništvo u atentatu. Ipak, promene koje se u periodu između atentata i početka suđenja dešavaju u Evropi, unose nespokoj i bojazan od mogućnosti da će ubice biti oslobođene, jer je pozadina celog procesa tajnovita i dirigovana od samog vrha kako francuske tako i nove jugoslovenske vlasti.
O filmu:
Film „Pucnji u Marseju” je sudska drama koja baca novo svetlo na tragičan i jedan odnajznačajnijih događaja u srpskoj i jugoslovenskoj istorijikoji se odigrao 9. oktobra 1934. godine – ubistvo kralja Aleksandra u Marseju, na prijateljskom francuskom tlu.
Tema filma je ono što se desilo nakon atentata – hapšenje i suđenje trojici terorista, pripadnicima ustaškog pokreta,saučesnicima Vlade Georgijeva Černozemskog, pripadnika bugarske VMRO i glavnog atentatora na kralja Aleksandra od Jugoslavije i ministra spoljnih poslova Francuske Luja Bartua.
Scenario je zasnovan je na transkriptima sa suđenja u Eks an Provansu, koje je započeto 1935. godine, zatim izveštajima sudskog izveštača Stanislava Vinavera i arhivskim materijalima o ovom događaju. Kombinacija različitih izvora, potreba da se materijali dramaturški uklope u slagalicu igranog filma, donela je neuobičajenu filmsku strukturu, ali i nesvakidašnje stilsko opredeljenje.
„Pucnji u Marseju” pored igrane rekonstrukcije onoga što se zaista odigralo na suđenju i odabrane arhivske građe, donosi, kao dramaturški važan element, pseudo-dokumantarne delove u kojima akteri događaja iz 1934. godine, govoreći direktno u kameru, objašnjavaju atmosferu tog vremena, kontekst i saznanja do kojih su naknadno došli. Ova nesvakidašnja struktura filma otvorila je brojne mogućnosti da što detaljnije prikažemo šta se zaista dogodilo tog sudbnosnog dana i kasnije tokom istrage“, kaže reditelj Gordan Matić.
Film je snimljen u rekordnom roku, a snimanju filma prethodilo je skoro 5 godina istraživačkog rada po arhivama Francuske, Austrije, Rusije i Srbije.
Svetsku premijeru film “Pucnji u Marseju” imao je 5. avgusta, u okviru glavnog programa Filmskog festivala u Herceg Novom, a nakon toga je prikazan na Sarajevo film festival i Filmskim susretima u Nišu. Na sva 3 festivala, film je imao izuzetan prijem kod publike.
“Pucnji u Marseju” u srpske bioskope ulazi 9. oktobra, na godišnjicu atentata.
Rediteljska eksplikacija:
Filmovi zasnovani na istinitim događajima oduvek privlače pažnju kako stvaralaca tako i publike. Ima događaja koje kao društvo želimo da potisnemo i da zaboravimo. Čini mi se da je istorija bila takva i prema ovom važnom događaju za kojeg danas mnogi smatraju da predstavlja početak II svetskog rata. Filmom ‘Pucnji u Marseju’ pokušavam da odem korak dalje od reminiscencija istorijskih događaja ali i od direktnog dokumentarističkog pristupa.
Narativno film ima dva sloja. Prvi, osnovni, nastao je na osnovu originalnog stenograma sa suđenja, do kojih sam došao tokom četvorogodišnjeg istraživanja. Rediteljski izazov je bio da ovaj, kamerni deo filma, uobličim u ritmički pitku priču čiji se sukob bazira samo na dijalogu. Drugi, onirički, nastao je na osnovu svedočanstava prisutnih na suđenju. Želeo sam da oni imaju izgled lažnog ‘tv intervjua’. Praveći ravnotežu između ove dve stilizacije želeo sam da dođem do gledaoca naviknutog već sada na hibridne žanrove koje mu nude razni oblici vizuelne komunikacije i pružim mu istorijski vredan i verodostojan film kao dokument vremena.
EKIPA FILMA:
Uloge:
Svetozar Cvetković, Vladimir Aleksić, Tihomir Stanić, Strahinja Blažić, Đorđe Đoković, Nikola Šurbanović, Gordan Kičić, David Tasić Daf, Nikola Milojević, Ivan Tomić, Tamara Aleksić, Tamara Krcunović, Jovo Maksić
Režija:Gordan Matić
Scenarij: Gordan Matić, Vladimir Andrić
Direktor fotografije: Dušan Ivanović
Montaža: Aleksandar Popović
Muzika: Marko Matović
Dizajn zvuka: Đorđe Stevanović
Kostimografija: Dragica Laušević, Srđan Perić
Kasting: Đurđija Radivojević, Gordan Matić
Produkcijski dizajn (scenografija): Nenad Marković
Producent: Gordan Matić
Produkcija: Re-Kreativno dud
Koproducent: Dušan Ivanović
Koprodukcija: Krupni plan
Izvršni producent:Jordančo Petkovski
Biografija reditelja:
Gordan Matić, scenarista i reditelj rođen u Kragujevcu 1971. godine. Profesionalnu karijeru gradio u pozorištu, filmu kao i kroz tv drame i serijske programe.
Filmografija režisera:
1997. Život za sebe (Life on his own) – TV film
2008. Ko spava kod orla i 2 lava? (About heroes and graves) – dokumentarni
2012. Žućko, priča o Radivoju Koraću (Ginger, more than a game) – biopik
2017-2019. Srednjevekovni junaci (Medieval Heroes) – 2 serijala TV serije (20 epizoda)
Tehnički podaci:
Originalni naslov:PUCNJI U MARSEJU
Engleski naslov: BULLETS OVER MARSEILLE
Žanr: ISTORIJSKA DRAMA/MOCKUMENTARY
Trajanje: 74
Godina produkcije: 2021
Zemlja produkcije: Srbija
Format prikazivanja: DCP
Boja (u boji, crno-beli ili oboje): oboje
Izvor: Dvorana Doma Sindikata